The Pentagon Papers (2003)
Regie: Rod Holcomb | 89 minuten | drama, documentaire, thriller | Acteurs: James Spader, Paul Giamatti, Claire Forlani, Alan Arkin, Kenneth Welsh, Maria del Mar, Sean McCann, James Downing, Richard Fitzpatrick, Jonas Chernick, Amy Price-Francis
Er zijn zeker honderd films, documentaires en series verschenen over de oorlog tussen Amerika en Vietnam, waarin de oorlog steeds weer vanuit een verschillend perspectief is gefilmd. Maar het perspectief dat in deze film wordt belicht, dat van Daniel Ellsberg, is redelijk onbekend. Overbekend zijn de gruweldaden die zich in Vietnam hebben voltrokken, maar na het bekijken van deze film, valt de mond toch weer verbijsterd open. En deze keer niet vanwege de oorlogsbeelden, maar vanwege de waanzinnige gewetenloosheid van waaruit de Amerikaanse overheid deze oorlog heeft gevoerd. Desalniettemin is de film uitermate patriottistisch. Niets fascineert en verzekert Amerikanen immers meer dan de intellectueel die een eenzame strijd voert tegen de politiek en die dankzij het democratische systeem hier ook een eerlijke kans voor krijgt.
De eerste associatie die al snel bij deze film bovenkomt, is die van ‘The Pelican Brief’. Het is hetzelfde principe met zelfs een zeer gelijkende titel, maar met het verschil dat ‘The Pentagon Papers’ iets minder flitsend is uitgevoerd, maar des te indrukwekkender is, omdat het echt gebeurd is. De film heeft in tweede instantie dan ook de meeste overeenkomsten met de eveneens op waarheid beruste film ‘The Insider’, waarin een medewerker van de tabakindustrie naar buiten wil brengen hoe schadelijk sigaretten werkelijk zijn.
James Spader vertolkt in ‘The Pentagon Papers’ de door hem vaker gespeelde rol van de door schuldgevoelens gekwelde hoofdpersoon, terwijl Claire Forlani in deze film juist bewijst dat zij meer in haar mars heeft. Zij was eerder te zien in een totaal andere rol in de film ‘Meet Joe Black’. Toch is de film in zijn totaliteit matig te noemen. Rod Holcomb volgt het geijkte script dat chronologisch is opgezet en het hele verhaal draait om een aantal feiten die zeer schokkend zijn, maar waar een gigantisch uitweidend spektakel omheen is gebouwd om maar een film te hebben. Of is het nou meer een documentaire? Qua duur en ook vanwege het vertonen van enkele historische beelden en nagespeelde interviewfragmenten heeft het daar ook veel van weg. Kortom, het is een beetje van alles en daardoor is het eigenlijk niet zo bijzonder.
Saskia Bruins