The Violin Teacher-Tudo Que Aprendemos Juntos (2015)

Regie: Sérgio Machado | 100 minuten | drama, muziek | Acteurs: Lázaro Ramos, Kaique de Jesus, Elzio Vieira, Sandra Corveloni, Fernanda de Freitas, Graça Andrade, Hermes Baroli, Criolo, Rappin’ Hood, Thogun

Het verhaal van ‘The Violin Teacher’ (‘Tudo Que Aprendemos Juntos’) klinkt bekend: een groep – het liefst een zooitje ongeregeld – krijgt een nieuwe leraar die eigenlijk helemaal geen zin heeft om zijn of haar kennis en levenservaring te delen, maar uiteindelijk halen beide partijen het beste uit de situatie. Het is dan ook al talloze keren verfilmd. Het thema wordt zo vaak gebruikt, dat je de films zelfs zou kunnen onderverdelen in soorten onderwijs; gewone schoolvakken (‘Freedom Writers’, ’Stand and Deliver’), sport (‘The Bad News Bears’, ‘Remember the Titans’) en muziek (‘Music from the Heart’, ’Mr. Holland’s Opus’). Maar dat het onderwerp vertrouwd klinkt, wil nog niet zeggen dat je ‘The Violin Teacher’ zou moeten overslaan. Het mag dan wel weer hetzelfde liedje zijn, er zijn aan dit Braziliaanse classroomdrama toch wat nieuwe elementen toegevoegd die ‘The Violin Teacher’ de moeite van het kijken waard maken én het is op een waargebeurd verhaal gebaseerd.

Laerte (Lázaro Ramos) is een getalenteerd muzikant, maar door zenuwen verknalt hij zijn kans op een plek in een gevierd symfonieorkest van São Paolo. Een droom valt in duigen, hij heeft zijn hele leven naar deze auditie toegewerkt. Omdat hij toch ook huur moet betalen, ziet hij zich gedwongen een baan aan te nemen als muziekleraar op een school in Heliopolis, één van Braziliës grootste sloppenwijken. De studenten zijn brutaal, ongeïnteresseerd, kunnen geen noot lezen en bij de eerste kennismaking moet Laerte moeite doen niet in elkaar te krimpen, zo vals klinkt hun spel. “We moeten helemaal opnieuw beginnen, hè?” brengt hij zuchtend uit en gaat aan het werk.

En dat valt niet mee. Het gebrek aan discipline, aandacht en andere beslommeringen van de kinderen – waaronder de onvermijdelijke vermenging met criminaliteit, bezorgen Laerte hoofdbrekens. En het is daar waar de film boven het maaiveld uit weet te steken. Het geweld in de favela voelt levensecht bedreigend, verstikkend en niet elk muzikaal talent kan zich een uitweg banen uit de neerwaartse spiraal. De sociale problematiek in Brazilië komt in rauwe, authentiek ogende beelden naar de kijker, aangevuld met prachtige muziek. Een zenuwslopende achtervolging volgt moeiteloos op een optreden bij een hoge gangsterbaas thuis. Die scènes in ‘The Violin Teacher’ houden je scherp. Natuurlijk is er die allesoverheersende boodschap dat muziek de mogelijkheid biedt om levens te verbeteren en dat onderwijs en cultuur belangrijke hoekstenen van de samenleving zijn, maar dat stoort niet, omdat het nu eenmaal waar is.

Monica Meijer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 5 januari 2017
DVD-release: 8 mei 2017