They Are Watching Us – Nos Mirán (2002)

Regie: Norberto López Amado | 104 minuten | drama, thriller | Acteurs: Carmelo Gómez, Icíar Bollaín, Massimo Ghini, Manuel Lozano, Carolina Petterson, Margarita Lozano, Roberto Álvarez, Francisco Algora, Karra Elejalde, Joan Massotkleiner, José Caride, Fanny Condado, Margarita Lascoiti, Kevin Estiz, José Moreno, David Sánchez del Rey, Dragomir Krasimirov, Javier González, Andrea Ramírez, Eva Llobregat, Fernando De Luis, Nieve de Medina, Miguel Zúñiga, José Luis Patiño, Cristina Perales, Paco Hidalgo, José Ramón Argoitia, Marta Hazas, Julián Villagrán    

De Spaans(talig)e fantastische film zit al jaren in de lift. Op het Amsterdam Fantastic Film Festival (AFFF) van 2008 gingen bijvoorbeeld alle belangrijke prijzen naar Spaanse regisseurs. In het horror- en thrillergenre timmeren de Zuid-Europeanen al langer aan de weg. Jan Doense, voormalig artistiek directeur van het AFFF en initiatiefnemer van De Nacht van de Wansmaak en The All-Night Horror Show, richtte zijn eigen label – Mr. Horror – op, waarop hij deze films uitbrengt. Het gaat hierbij om een aantal van zijn eigen favoriete horrorfilms van de afgelopen jaren. Met het uitbrengen van de films hoopt hij de vooroordelen die er bestaan over horror en thrillers, veelal gevoed door de recente slashertrend uit de VS, uit de wereld te helpen. Ware het niet voor Doense, dan zouden deze rolprenten wellicht nooit in Nederland op dvd verkrijgbaar zijn. Eén van de eerste films die hij uitbracht is de occulte thriller ‘Nos Mirán’ (‘They Are Watching Us’) uit 2002. Een film die Doense in ieder geval erg kan waarderen.

In ‘Nos Mirán’ draait het om Juan Garcia (Carmelo Gomez). Helemaal aan het begin van de film zien we een flashback naar een cruciale gebeurtenis uit de jonge jaren van Juan, waarbij hij door een stel vriendjes wordt uitgedaagd plat op de rails te gaan liggen terwijl een voortrazende trein nadert. Hij overleeft de spannende gebeurtenis, maar wanneer hij opstaat blijkt wel dat z’n zusje, die er ook bij aanwezig was, spoorloos is verdwenen. Dat die gebeurtenis diepe sporen heeft achtergelaten in Juans leven, mag duidelijk zijn. De volwassen Juan is een ervaren en deskundig politieagent, die getrouwd is met Julia (Iciár Bolláin) en twee jonge kinderen heeft. Een zaak op zijn werk houdt hem sinds kort in z’n greep. De welgestelde zakenman Barreiros verdween drie jaar geleden spoorloos en Juan mag uitzoeken wat er is gebeurd. Hij ontdekt dat er de afgelopen jaren tientallen Spanjaarden, van jong tot oud, zomaar in het niets zijn verdwenen en zijn gedachten gaan daarmee aan de haal. Om de zaak uit te diepen bezoekt hij de inspecteur die voorheen met de zaak bezig was, maar deze Medina (Karra Elejalde) zit in een gesticht omdat hij beweerde dat de doden in een soort tweede dimensie nog altijd onder ons zien. Zij zien ons wel, wij hen niet. Juan begint hem te geloven en slaat compleet door, daarbij zichzelf en zijn gezin in gevaar brengend…

‘Nos Mirán’ is een bovennatuurlijke thriller in de stijl van M. Night Shyamalans ‘The Sixth Sense’ (1999) en Alejandro Amenabars ‘Los Otros’ (‘The Others’) uit 2001. En zo is het rijtje soortgelijke films nog wel even aan te vullen. Ook in ‘Nos Mirán’ zijn de ‘gewone’ wereld en de dodenwereld op mysterieuze en ijzingwekkende wijze met elkaar vervlochten. Voor wie bovengenoemde films heeft gezien, zal dit speelfilmdebuut van de jonge Spaanse regisseur Norberto López Amado als een dertien-in-een-dozijnwerkje zijn. We hebben het allemaal al eens eerder gezien. En beter. Want ‘Nos Mirán’ schiet op sommige vlakken wat tekort. De film neemt wel erg lang de tijd om het verhaal op te bouwen, want gedurende driekwart van het verhaal heb je het idee dat er nog maar weinig gebeurd is. Pas in het laatste gedeelte, als de vaart er eenmaal inzit, is de film daadwerkelijk op stoom. Dat betekent niet dat de rest van de film saai is, in tegendeel. Dankzij het geweldige acteerwerk van Carmelo Gomez – een geweldige acteur die de film in zijn eentje van de eerste tot en met de laatste minuut draagt – en de sterke regie van López Amado is ‘Nos Mirán’ ook in zijn minder meeslepende gedeeltes prima uit te zitten.

Het verhaal voor deze film is gebaseerd op de roman ‘Los Otros’ van Javier Garcia Sanchez en tot een script verwerkt door een man die luistert naar de onuitspreekbare naam Jorge Guerricaechevarría (die ook meeschreef aan Pedro Almodovars ‘Carne Trémula’ uit 1997). Hoewel het scenario vanwege een wat onevenwichtige spanningsopbouw niet geheel in balans is, mag je toch stellen dat het verhaal beklijft. Norberto López Amado levert een puik debuut af, dat vooral in cinematografisch opzicht een plaatje is. Maar dat zien we wel meer bij Spaans(talig)e films! Naast de fantastisch acterende Gomez zien we enkele bekende Spaanse karakteracteurs als Karra Elejalde en veterane Margarita Lozano en ook prima acterende kindacteurs. Het is alleen jammer dat zij eigenlijk naar de achtergrond gedrukt worden doordat het verhaal in zijn geheel draait om het personage Juan. Eigenlijk een beetje zonde van al dat talent. Maar omdat Gomez zo ongelooflijk sterk speelt, zien we dat maar door de vingers.

Voor de liefhebbers van bloedgespatter en rondvliegende ledematen is ‘Nos Mirán’ ongetwijfeld te droog; in deze uitstekende occulte thriller zijn de échte schrikmomenten beperkt. Maar wie genoot van ‘The Others’ biedt deze film van debutant López Amado een uitstekend alternatief. Hier vindt je dezelfde beklemmende onderhuidse spanning terug, die je naarmate de film vordert langzaam maar zeker bekruipt en je uiteindelijk zal doen rillen. En dat is niet in de laatste plaats de verdienste van de geweldig acterende Carmelo Gomez, waar we graag meer van willen zien! Net als van deze prima regisseur trouwens.

Patricia Smagge