Traitement de choc-Shock Treatment (1973)

Regie: Alain Jessua | 91 minuten | thriller, misdaad | Acteurs: Alain Delon, Annie Girardot, Robert Hirsch, Michel Duchaussoy, Gabriel Cattand, Jeanne Colletin, Robert Party, Jean Roquel, Roger Muni, Lucienne Legrand, Anne-Marie Deschott, Salvino Di Pietra, Gabriella Cotta Ramusino, Nicole Gueden, François Landolf

In een decadent kuuroord in een Frans kustplaatsje probeert de overwerkte Hélène (Annie Girardot) weer tot rust te komen. Dat lijkt in eerste instantie wonderlijk snel te lukken. De arts, Dr. Devilers (een rol van Alain Delon), blijkt een charmante man. Zelfs zo charmant dat de nodige spanningen tussen de twee niet ontbreken. Ondertussen krijgt het leventje in de praktijk aardig vorm. Een bloot badderspelletje in de zee is een – excusez le mot – primitief schouwspel. De mensen gedragen zich jeugdig, soms zelfs misschien kinderlijk. De moderne samenleving van drukte en strakke planningen lijkt even weg en de natuurlijke vrijheid heeft weer de overhand. De patiënten voelen zich al na een paar dagen in de praktijk weer helemaal tot rust gekomen en elke vorm van stress is verdwenen.

Natuurlijk is het allemaal misleidend, want hoe onschuldig is de praktijk van Devilers? Het is al direct zonneklaar dat er iets mis is met de Spaanse jongens die in Devilers’ praktijk de simpele klusjes vervullen. Door de rijke patiënten wordt er op hen neergekeken. Een duidelijke hiërarchische verhouding tekent zich af. Valt er één van de Spaanse jongens flauw, dan verdwijnt hij en wordt hij vervangen door een volgende. Voor de patiënt geen gebeurtenis om wakker van te liggen. Zolang deze wordt bediend is er geen vuiltje aan de lucht. Het is duidelijke kritiek op de maatschappij waarin zwakkeren worden opgeofferd om de sterken en rijken te helpen. Hypocrisie is een goede tweede, want iedereen in de praktijk heeft boter op zijn kop.

Het oogt soms wat vervreemdend. De onverschillige houding van de rijke patiënten, de geheimen die zich rond de praktijk, haar methodes en Devilers hullen roepen vragen op. Hier draagt de vormgeving aan bij. De architectuur is modern en strak met een bijna vervelend steriele uitstraling. Met name in contrast met de natuurlijke omgeving, de zee en de groene vlaktes, lijkt het allemaal wat irreëel en dat zorgt voor een soms beklemmende sfeer. Van deze sfeer moet de spanning in de film het uiteindelijk dan ook hebben, want het verhaal is door zijn voorspelbaarheid weinig spectaculair. Wel is er nog een spannend eindschot, maar dan is het eigenlijk al iets te laat. ‘Traitement de choc’ is zeker geen saaie film en de mix tussen een rechttoe rechtaan thriller en de maatschappijkritiek – alhoewel misschien iets te pretentieus – wordt zo nu en dan leuk uitgewerkt. ‘Traitement de choc’ slaagt zeker niet op alle fronten. Maar ondanks dat het soms wat steekjes laat vallen is het toch een intrigerende film. En voor de liefhebber, Alain Delon is nog even naakt te zien.

David Croese