White Boy Rick (2018)

Regie: Yann Demange | 111 minuten | misdaad, drama | Acteurs: Matthew McConaughey, Richie Merritt, Bel Powley, Jennifer Jason Leigh, Brian Tyree Henry, Rory Cochrane, RJ Cyler, Jonathan Majors, Eddie Marsan, Taylour Paige, Bruce Dern, Piper Laurie, Raekwon Haynes, Ishmael Ali, James Howard

‘White Boy Rick’ is gebaseerd op een waar gebeurd verhaal. Op zichzelf betekent dit niet zo veel, maar als er zo expliciet mee geadverteerd wordt als in (de openingstitels van) ‘White Boy Rick’, is er even de angst dat de film het puur van dit gegeven moet hebben. Dat hij niet op zichzelf kan staan, wat betreft de kracht van het verhaal of kwaliteit van de vertolkingen. Gelukkig valt dit reuze mee. Vooral wat het laatste betreft. ‘White Boy Rick’ blijft lang genoeg overeind om van een degelijke, onderhoudende film te kunnen spreken en wordt naar een hoger niveau getild door het prima acteerwerk. En ja, het helpt ook dat het echt gebeurd is.

De film vertoont gelijkenissen met films als ‘GoodFellas’ of (undercover)verhalen waarbij een relatieve outsider deel uit gaat maken van een een heel eigen subcultuur (en er te erg in meegesleurd wordt); zie ook ‘Point Break’, ‘Donnie Brasco’, en de eerste ‘Fast and the Furious’. We zien de ‘bekende’ montages van Ricky die omarmd wordt door zijn nieuwe (zwarte) criminele vrienden, stappend uit dikke auto’s, rondhangend op feesten, discovloeren en rolschaatsbanen, dure kleding uitzoekend, alles begeleid door coole soul- en hip hop-muziek. Het bevalt Ricky (Richie Merritt) allemaal prima, ware het niet dat hij (op den duur) undercover is en als doel heeft zijn maten erbij te lappen.

Hij begeeft zich dus op glad ijs, wat enerzijds voor spanning zorgt, maar de hele kijkbeleving redelijk grimmig en onheilspellend maakt. Daarbij wordt deze niet geholpen door beelden van de armoedige onderklasse waar hij, zijn verslaafde zus en zijn vader (Matthew McConnaghey) deel van uitmaken. Zijn vader spiegelt hem in het begin van de film een mooi verhaal voor hoe ze ooit dit leven zullen ontstijgen door het opzetten van een bloedende videoverhuur-business. Maar hoewel dit even wat romantisch heeft, voelt zowel zoon Ricky als de kijker aan dat vader en zoon gevangen zitten in hun huidige levensstijl. Tragisch, al grenst het soms ook aan voyeurisme richting de lagere klasse, met de grootouders (Bruce Dern en Piper Laurie) die aan de overkant wonen en voortdurend in hun ondergoed rondlopen of op de veranda zitten en Rick en/of zijn zoon Ricky de huid vol schelden.

Het is moeilijk om al te veel sympathie op te brengen voor Ricky, die weliswaar door de FBI wordt gebruikt en in de steek wordt gelaten, maar die zelf ook niet bepaald verstandige keuzes maakt. Het is te danken aan het degelijke spel van Merritt dat we toch in hem geïnteresseerd blijven. Hetzelfde geldt voor Rick sr., een weinig flatteuze maar ook geen opzichtige ‘Oscar bait’-rol van Matthew McConaughey, die helemaal in zijn personage verdwijnt en van Rick sr. een tragisch figuur maakt, die droomt van een leven na – of buiten – Detroit, maar er niet van wegkomt.

‘White Boy Rick’ is een prima, uitstekend geacteerd drama, dat weinig spanning of verrassing in zich draagt maar door het ‘waargebeurde’ aspect je toch nog iets meer rechtop doet zitten en doet reflecteren over zaken als machtsmisbruik, situaties in verschillende sociale klassen en de mogelijkheden die vrijheid en vrije wil mensen echt bieden. Dat is toch best een aardige verdienste.

Bart Rietvink

Waardering: 3

Bioscooprelease: 3 januari 2019
DVD- en blu-ray-release: 15 mei 2019