Who Killed John O’Neill? (2005)

Regie: Ty Rauber | 100 minuten | documentaire | Acteurs: Ryan Thurston

‘Who Killed John O’Neill?’ is een project van Ty Rauber, die de regie en productie voor zijn rekening neemt, en Ryan Thurston, die alle zes(!) rollen speelt en het script geschreven heeft. Thurston speelt zichzelf, of in ieder geval een neutrale figuur, die bijgestaan wordt door zes versies van hemzelf. Zo is er de paranoia versie van de man; de cynicus die niet gelooft in de complotten en graag de officiële versie, zoals de Amerikaanse regering hem naar buiten heeft gebracht, wil zien als de waarheid. Daarnaast speelt Thurston de figuur die de geschiedenis verbeeldt, de ‘laptop’ en de filosoof. Door deze letterlijke splitsing in persoonlijkheden toont de film wat er met iemand gebeurt die maanden bezig is met het ontrafelen van zo een enorm raadsel.

Het begin van de film, of beter gezegd egodocument, nodigt niet meteen uit tot verder kijken. De verschillende stemmen door elkaar, het vreemde beeld en de doordringende muziek zijn zo overheersend en onaangenaam dat het meer lijkt op een foute trip dan een fijne film. Aangenaam wordt de film ook verder niet, maar inhoudelijk heeft de film wel degelijk een punt. De theorie start globaal met de relatie tussen de CIA, de Pakistaanse geheime dienst (ISI) en Al Qaeda. De eerste partij financiert de ander, die weer de derde van geld voorziet. In de film vertellen de verschillende personages, aan de hand van een simpel diagram aan de muur, de links tussen de vele betrokken partijen. Dit zijn voornamelijk bedrijven, banken en (particuliere) veiligheidsdiensten die voor veel kijkers onbekend in de oren zullen klinken.

Dit is ook meteen het grootste probleem van de film: na een tijdje zijn er zóveel personen en bedrijven genoemd die een rol zouden hebben gespeeld, dat de theorie onnavolgbaar wordt. Beter is om dit te accepteren en je te concentreren op wat wél te volgen is, namelijk de slotconclusie dat het nergens draaide om fundamentalistische moslims, of de vernietiging van de Westerse wereld, maar vooral om drugs, geld en macht. Maar draait in de wereldpolitiek niet alles om deze drie aspecten? En is dit niet al vaker verkondigd de afgelopen jaren? De vraag rijst dan ook of deze film werkelijk iets toevoegt, behalve bakken vol informatie die vrijwel niet te onthouden, laat staan te controleren zijn. Toch is het goed dat dergelijke films gemaakt worden, al is het maar om een ander geluid door de gevestigde media te laten sijpelen.

Ruby Sanders